İyi okulların 10 ortak özelliği



Bir eğitim öğretim yılının daha başlamasına sayılı günler kaldı. Yeni dönem için veliler çocuklarına okul arayışına devam ediyorlar. Her veli çocuğu için her şeyin en iyisini ister. Konu eğitim olunca okulu da en iyisi olsun düşüncesiyle hareket eder.

Peki iyi okul hangi nitelikleri taşımalıdır? İyi okul kavramı çok geniş tanımlanabilir. Veli beklentisi, öğretmen beklentisi ve öğrenci değerlendirmeleri sonucunda okulun nitelik bakımından hangi durumlarda olduğu test edilebilir. Bununla birlikte sunduğu olanaklar değerlendirmeye alınarak iyi okul kavramının içi doldurulabilir. İyi ama neye göre iyi? sorusunu hep sorarız. İngilizce eğitiminde mi?, Sporda mı?, Sanatta mı?, Üniversite sınavlarındaki başarıda mı?, Öğretmen niteliğinde mi? Fiziksel donanımda mı? Tüm bu soruların cevaplarına göre iyilik derecesi tahmin edilebilir. Bu başlıklar ele alındığında seçtiğim birkaç önemli özelliği derledim.

1- NİTELİKLİ VE GÜNCEL ÖĞRETMEN KADROSU İLE ÇALIŞIRLAR

Eğitimin Kalitesinin öğretmen niteliklerine bağlı olduğuna inanan gerek bireysel gelişim gerekse kurumsal gelişim açısından öğretmenine olanaklar sunan kurumlar başarılı ve iyi okullarıdır. Bu kurumlar öğretmenlerine eğitim alabilecekleri olanakları sunarlar. Sempozyum, çalıştay, zirve gibi etkinliklere katılmaları için destek olurlar. Bununla da yetinmez yıl boyunca hangi eğitimleri, konferansları okul içerisinde yapılması konusunda plan yapar ve bütçe ayırırlar. Tüm bunlar öğretmen ve personelde aidiyet duygusunu güçlendirir. Böylece yaptıkları işten doyum elde eder ve mutlu olurlar. Kurumda çalışan öğretmen ve yardımcı personelin mutlu ve işlerini severek yapıyor olmaları da onların verimlerini artırır. Bu verimlilik öğrenci başarısına yansır.

3- GÜÇLÜ PDR SERVİSLERİ VARDIR

Okullarda uygulanan tüm eğitim programlarının amacı: ortak insanlık vasıflarının ve yaşadığı dünyanın değerini bilen, daha iyi ve huzurlu, yaşanılabilir bir dünya oluşturma bilincine sahip bireyler yetiştirmek. Bu bağlamda okullar bu nitelikleri kazandırmak için çeşitli programlar uygularlar. Bir kısım okullar MEB’in programını birebir uygularken, bir kısım okullar, Uluslararası programları uygulamaktadırlar. İyi okullar her ikisini de baz olarak Ülke koşullarını dikkate alan bir program uygularlar. Bu hibrit program öğrencilerin istek ve beklentilerine cevap verebilecek nitelikte yapılandırılmıştır.

3- GÜÇLÜ PDR SERVİSLERİ VARDIR

İyi bir eğitim kurumunda eğitime destek birimlerin bulunup bulunmadığı ve bu destek birimlerinin niteliği veliler için önemli bir tercih nedenidir. Özellikle Rehberlik servisinin işlerliği çok önemlidir. Veliler en değerli varlıklarını gün boyunca okula emanet ediyorlar. İyi bir Rehberlik servisi okulu daha güvenilir kılma gücüne sahiptir.
Psikolojik Danışma ve Rehberlik Servisi uzmanları öğrenci psikolojisinden hareket eden ve gelişim psikolojisinin uygulama alanlarından destek alan çalışmaları ile öğrenciyi tanıma, yönlendirme ve bilgi sunma çalışmalarıyla hem öğrenciye hem de veliye önemli hizmetler sunmaktadır. Okuldaki PDR uzmanlarının sayısı, alan mezunu olmaları, deneyimleri, ilgilendikleri öğrenci sayıları iyi bir okulun dikkat ettiği konulardır.

4- BİREYSEL FARKLILIKLARI DİKKATE ALIRLAR

Ülkemizde farklı ve özel öğrencilere yönelik çalışmalar yeterince gelişme alanı bulamamıştır. Pek çok okul yeni yeni üstün yetenekli çocukların gelişimleri ve eğitimleriyle ilgilenmeye başlamıştır. Her öğrenci farklı öğrenme biçimine sahiptir. Bu farklılık nedeniyle öğrencilerin bireyselleştirilmiş eğitim almalarının gerekliliğini doğmuştur. Özellikle özel okulların Psikolojik Danışma ve Rehberlik Servislerine bağlı çalışan destek birimler oluşturduğunu görmekteyiz. Bu birimler hem öğrenme güçlüğü olan öğrencilerle hem de üstün yetenekli çocuklarla çalışmaya başlamışlardır. Anne babalar çocuklarının özel durumlarının farkında olmayabilirler. İyi Okullar öğrencilerinin bu farklılıklarını görüp gerekli yönlendirmeleri yapmaktadırlar. Aynı zamanda farklılaştırılmış eğitim programları ile her öğrencisine ulaşmayı başarmaktadırlar.

5- YABANCI DİL EĞİTİMİNE ÖNEM VERİRLER

Özellikle özel okul arayışında olan anne babaların tercihlerini etkileyen en önemli unsurlardan birisi çocuklarına yabancı dil becerisinin kazandırılmasıdır. Bu konuda öğrencilerine yabancı dil eğitimini çok iyi düzeyde öğreten okullar velilerin en çok tercih ettiği okullar olmuştur. Bu konuda yerli birkaç okul ya da yabancı okullardan mezun olanların Orta Öğretimde ya da Üniversite düzeyinde hazırlık sınıflarını atlama yüzdeleri anne babalar için önemli bir referans olduğu için iyi okullar buna çok önem verirler. Her öğrencisini uluslararası dil sınavlarına hazırlar ve bu sınavlara katılımlarını okul olarak üstlenirler.

6-EĞİTİM TEKNOLOJİLERİNİ YAKINDAN TAKİP EDER VE KULLANIRLAR

Her okul teknolojiyi aynı ölçüde takip edemiyor. Özel okullar ile devlet okulları arasında hem program hem de eğitim araç gereçlerinin donanımı bakımından çok farklılıklar bulunmaktadır. Özel okullar arasında da altyapı ve kullanılan materyallerin nitelikleri açısından önemli farklılıklar bulunabilmektedir. Teknolojik sınıf donanımları, internet bağlantısı, akıllı tahta kullanımı, 3D yazıcı atölyesi gibi pek çok araç gereç eğitim ortamında öğrenme ve öğretme sürecini olumlu etkilemektedir. İyi okullar bu donanımlara önem verir. Bu teknolojiyi sadece okula getirmekle yetinmez, Bu teknolojiyi kullanması için öğretmenini eğitir ve sürekli geliştirir. Bu teknolojiyi iyi kullanan eğitimcileri bünyesine katar.

7- ÖLÇME VE DEGERLENDIRMEYE ÖNEM VERİRLER

Öğrenme süreçlerinin tasarlanması, planlanması, programa uygun öğrenme materyallerinin ve ölçme araçlarının geliştirilmesi süreci üzerinde durulması gereken önemli bir kriterdir. Pek çok okulda bu birimler ya yoktur ya da göstermelik olarak mevcuttur. Bilinen bir gerçek vardır. Ölçemediğinizi öğretemezsiniz. İyi bir ölçme ile öğrenme çıktıları yeniden düzenlenebilir. Öğrenme üst seviyelere çıkarılabilir. Öğretileni ölçmek hedeflerinize ne kadar yakın olduğunuzu görmeyi sağlar. Bu nedenle iyi okullar önce hedefleri belirler sonra düzenli aralıklarla hedefe ne kadar yaklaştıklarını ölçerler.

8- VELİ- OKUL İŞBİRLİĞİNE ÖNEM VERİRLER

Okul başarısının koşullarından biri Veli-Okul işbirliğinin niteliğidir. Bu işbirliği öğrenci başarısı ile birlikte okul başarısını artıracağı için iyi okullar velileri okul ile iletişim halinde olacakları birçok etkinlik ve toplantı ile okula çekerler. Veliler ile sınıf öğretmenleri, müdür yardımcıları, okul müdürleri aracılığı ile sürekli iletişim halinde olurlar. Velilerine yönelik çeşitli eğitimler planlar ve bunları yıl içerisinde düzenli olarak uygularlar.

9- ÜST ÖĞRENİME HAZIRLIK İÇİN ÇALIŞMA YÜRÜTÜRLER

Öğrencilerin hayata hazırlandığı bu dönemde, gelecekleri için benimsedikleri yol haritaları ve bu yolda okul tarafından uygulanan destekleyici programlar onları hedeflerine ulaştırmaktadır. İyi okullar, öğrencilere önlerinde var olan kariyer seçeneklerinden kendi yetenek ve ilgilerine en uygunu seçme aşamasında çok yönlü bir rehberlik hizmeti vermektedir.
İyi okullar gerek yurt içinde Türk üniversitelerine gerekse de yurtdışı Üniversitelerine yönelik bilgilendirme ve hazırlama çalışmalarını planlamaktadırlar. Bu bilgilendirme 9. sınıftan başlayarak 12. sınıfın sonuna kadar devam etmektedir. 12. Sınıf öğrencilerinin tercihleri konusunda hem veliyi, hem de öğrenciyi yönlendirmekte ve rehberlik etmektedirler.

10- ÖZLÜK HAKLARINA ÖNEM VERİRLER

Okullarda asıl hizmet Öğretmenler tarafından sağlandığı için çalışanların seçimi, eğitimi, motivasyonu veli memnuniyetinde önemli bir fark yaratmaktadır. Öğrenciler ve veliler öğretmenleri verdikleri hizmetin niteliğine göre değerlendirirler. Bu nedenle bu kişilerin nitelikli olmaları, işlerine motive olmaları bakımından özlük hakları iyi okulların önemsediği bir konudur. Özel okullarla ilgili yapılan birçok araştırmada öğretmen kalitesinin, memnuniyet düzeyinin velilerin okulu seçmelerinde etkili olduğunu ortaya koymaktadır.

Bu nedenle iyi okullar öğretmenlerini nitelikli seçimden sonra çeşitli seminer, kurs, panel gibi programlar sunarak öğretmen kalitesini sürekli iyileştirirler. Bununla birlikte maaş ve ikramiye gibi maddi olanakların öğretmen motivasyonunu üst düzeyde tutacağını da göz önüne alırlar.

Sonuç olarak öğrenci ve velilerin öğretmen memnuniyeti okulun toplumda pozitif imaj kazanmasına ve tanınırlığına yol açacaktır.

Konular