E-Okul Öğrenci

Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Psikolojik Danışma ve Rehberlik Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Türkan Doğan ders motivasyonu ile ilgili soruları cevapladı.

1) Çocuklar ders motivasyonunu nasıl kaybeder?

Kendini güvende hissetmeyen, sevilmediğini düşünen ve benzer ruhsal sorunları olan çocukların öğrenme motivasyonu düşük oluyor. Başarılarını görmezden gelip yapamadıklarına odaklanmak onların ders motivasyonlarını olumsuz etkiliyor. Sürekli olumsuz yönde eleştiri de kendine olan güvenlerini sarsıyor, başarılı olmak için çabalamıyorlar. Baskı yapmak, başkalarıyla kıyaslamak, yeteneklerinin üzerinde hedefler koymak da ders motivasyonunu olumsuz etkileyebiliyor.

2) Bu durumdaki öğrenciye nasıl yaklaşılmalı?

Bu öğrenciler genellikle akademik alanda güvensizlik hissettikleri için onlara başka konularda fırsat yaratarak, başarılı olmaları sağlanmalı. Spor, müzik, dans gibi, her çocuğun ilgi duyduğu alanları bilip, yönlendirmek gerekiyor. Bu sayede özgüven kazanarak içsel motivasyonlarını yükseltebilirler. Daha sonra akademik alana kayarak, mümkün olduğu kadar kolay ve başarılı olabileceği konularla ders çalışmaya başlayabilir. Birlikte hedef belirlemek, onlara inanmak, olumlu düşünmek yararlı olur.

3) Motivasyonda ödülün etkileri neler?

Olumlu davranışlar için çocukları ödüllendirmek gerekiyor. Ödül ile onların şımartılacağı düşünülmemeli. Bunun için oyuncak, yiyecek, kıyafet, kitap, CD gibi çocuğun sevdiği şeylerin alınmasının yanında olumlu, cesaretlendirici sözler söylemek, öpmek, onların sevdiği aktiviteler yapmak da birer ödüldür. Çocuğu motive etmek için başlangıçta bu ödüllerden yararlanılabilir. Bir süre sonra öğrenci derste başarılı oldukça, kendine güvendikçe bu durumdan hoşlanmaya başlar. Ders yapmaktan zevk alır. Çocuğun ders çalışmayı içselleştirmeye başladığı anda ödülleri bırakmak gerekiyor.

4) Sınıf ortamı ve öğretmen tutumunun motivasyondaki etkisi nedir?

Her öğrencinin bir değer olduğu sınıf ortamı yaratılması gerekiyor. Öğretmen hiçbir koşula bağlı olmadan onlara değer vermeli, saygı duymalı ve öğrencinin kişisel bütünlüğünü bozmadan olduğu gibi kabul ettiğini göstermeli. Böylece oluşturulan olumlu sınıf atmosferi öğrencinin, öğretmene güven duymasını sağlar. Bunun sonucunda çocuk olumlu tutum geliştirir, motivasyonu yükselir ve başarma güdüsü artar.

5) Öğretmenler ve ailelerin, çocukların ders motivasyonunu sağlamak için neler yapması gerekiyor?

Her şeyden önce çocukların başarılı olacakları konusunda kendilerine güvenlerini arttıracak şekilde davranmaları gerekiyor. Çocukların amaç ve hedef belirlemelerine yardımcı olmaları, onlara yeteneklerine uygun, mantıklı hedefler belirlemeyi öğretmeleri lazım. Ders çalışma alışkanlığını kazandırırken cezadan, şiddetten uzak durmaları önemli. Öğrenci motivasyonunun artması, öğretmenin motivasyonunun yüksek olmasına bağlı.