Toplumu oluşturan bireyler çağa uyum sağlayacak bir şekilde ve kalkınma açısından öngörülen dünya şartlarına göre yetiştirilmelidir. Bu amaca hizmet edecek bireyleri yetiştirebilmek için eğitim programlarındaki amaçlar problem çözme becerisinin geliştirilmesine yönelik olmalıdır. Amaçlar problem çözme becerilerinin geliştirilmesine göre belirlendiğinde bundan öğrenme-öğretme ve değerlendirme süreçleri de etkilenecektir. Böylesi bir eğitim programında bireylerin üst düzey düşünmeyi gerektirecek aktivitelerde bulunması gerekecektir. Ayrıca toplumların eğitim politikasın da bireylerin elde edilen bilgileri kullanmaları bekleniyor olmalıdır.
Problem çözme becerisi üzerine yıllar önce öneriler sunan Dewey’e (1966) göre birey kendini çeşitli deneyimleri yaşayarak tanımalı ve kendine has bir düşünce yöntemi geliştirmelidir. Bilgi her birey için başka anlamlar ifade ettiği için her birey kendi yapısına ve ihtiyaçlarına göre bilgiler edinerek kendini oluşturur.
İlköğretim programları incelendiğinde temel beceriler arasında ortak olarak kullanılanın problem çözme becerisi olduğu görülmektedir(MEB, 2004).
Problem çözme gibi üst düzey düşünme becerilerinin ölçüldüğü PISA sınavlarında Türk öğrenciler fen ve matematik başarısı yönünden son sıralarda yer almaktadır. Türk öğrencilerinin %77,9’u altı yeterlik düzeyine göre, ikinci yeterlik düzeyi ve altında yer almaktadır. PISA fen bilimleri sınavlarında ölçülelen yeterlikler; bilimsel sorunları tanımlama, bilimsel olguları açıklama, bilimsel delilleri kullanma şekildedir (MEB, 2007). Hem MEB (2004) ilköğretim programı tarafından vurgulandığından hem de problem çözen çözen bireyin bir ülkenin kalkınmasında sağlayacağı faydalar açısından düşünüldüğünde öğrencilerin problem çözme becerilerini geliştirmek önemli bir sorundur (Aşiroğlu,Duruhan,2016).
Problem çözen çocuklar yetiştirebilmek için şunları önerebilirim:
Öğretmenler öğrencilerinini yetiştiriken ezber yönteminden kaçınmalı, öğrencileri düşünmeye teşvik etmelidir. İster fen ister matematik ister sosyal bilimler dersleri olsun, bütün derslerde öğretmenler öğrencileri üzerinde düşünebilecekleri bir problem etrafında yönetmelidir. Örnek olay incelemesi, eğitimsel oyunlar, proje tabanlı öğrenme, öğrenme günlüğü, araştırma soruşturma, paylaşmalı öğretme, yaratıcı drama , deney tekniği, grup tekniği, tartışma ve gözlem yöntem-teknik-öğretimsel iş-taktiklerin çeşitli kombinasyonlardan oluşan öğretim uygulayabilirler.
Aileler çocuklarını daha okula başladığı yıllardan itibaren onların gelişim sürecini içeren günlük problemlerini kendilerinin çözmesine fırsat vermelidir. Örneğin yürümeye başlayacağı dönemlerde yürümeyi kolaylaştırmak için yürüteç tarzı apararlar kullanmak yerine bebeğin kendi çabalarıyla yürümek için mücadele etmesine fırsat verilebilir. Aynı durum bağımsız yemek yemeğe başlayan bir çocuk için de geçeldir. Hala beş yaşındaki bir çocuğun yemeğini annesinin yedirmesi o çocukta problem çözme becerisinin gelişimi adına doğru bir davranış olamaz.
Problem çözme gibi üst düzey düşünme becerilerini geliştirebilecke akademik kitap ve yayınlardan yararlanılmalıdır.