T.C.
MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI Müsteşarlık
Sayı : 90849597-10.06-E.8002934 12.08.2015
Konu: Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliğinde Yapılan Değişiklikler, Personele İlişkin Düzenlemeler
GENELGE
2015/23
İlgi: a) 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumlan Kanunu,
b) 652 sayılı Milli Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname,
c) 6528 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun,
ç) Milli Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumlan Yönetmeliği,
d) Özel Öğretim Kurumlan Standartlar Yönergesi,
e) Milli Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumlan Genel Müdürlüğünün 18/4/2014 tarihli, 1601211 sayılı ve 2014/7 numaralı Genelgesi,
i) Milli Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumlan Genel Müdürlüğünün 18/7/2014 tarihli, 3053949 sayılı ve 2014/14 numaralı Genelgesi,
g) Milli Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumlan Genel Müdürlüğünün 28/2/2015 tarihli, 2243911 sayılı ve 2015/15 numaralı Genelgesi,
ğ) Milli Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumlan Genel Müdürlüğünün 25/5/2015 tarihli ve 5361317 sayılı Genelgesi,
h) Milli Eğitim Bakanlığı Özel öğretim Kurumlan Genel Müdürlüğünün 29/5/2014 tarihli ve 2174553 sayılı yazısı,
ı) Milli Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumlan Genel Müdürlüğünün 26/12/2014 tarihli ve 6979450 sayılı yazısı,
i) Milli Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumlan Genel Müdürlüğünün 9/7/2015 tarihli ve 7131487 sayılı yazısı.
Bakanlığımıza bağlı olarak faaliyet gösteren özel öğretim kummlannın tabi olduğu ilgi (a) Kanunda ilgi (c) Kanunla yapılan değişikliklerin bir kısmının iptali için Anayasa Mahkemesine yapılan başvuru, Mahkemenin 13.7.2015 Tarih, 2014/88 Esas ve 2015/68 Karar sayılı karan ile hükme bağlanmış ve söz konusu karar, 24/07/2015 tarihli ve 29424 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmıştır.
Anayasa Mahkemesi verdiği iptal kararında; ilgi (c) Kanunla yapılan değişikliklerin "Anayasanın 'Teme! hak ve hürriyetlerin sınırlan ması' başlıklı İS. maddesi, 'Eğitim ve öğrenim hakla ve ödevi ' başlıklı 42. maddesi ve'Çalışma ve sözleşme hürriyeti ' başlıklı 48. maddesi kapsamında ilgililere bir tercih hakkı tanınmadığı ve yalnızca okullarda verilen dersler ile sınırlı bir bilgiye erişim imkanının sunulduğu, bir üst okula ve yükseköğretime giriş sınavlarına hazırlık ihtiyacını karşılayacak okul dışı alternatif imkanların sağlanmadığına" kanaat getirmiştir. Söz konusu Karar ve ilgi (a) Kanunun iptal edilen hükümleri dikkate alınarak Bakanlığımızca Milli Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumlan Yönetmeliğinde gerekli değişiklikler yapılmış ve bu değişiklikler 8/8/2015 tarihli ve 29439 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Bu bağlamda, ilgi (b) Kaııuıı Hükmünde Kararnamenin 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde Bakanlığın görevleri arasında sayılan "Eğitim ve Öğretimin her kademesi için ulusal politika ve stratejileri belirlemek, uygulamak, uygulanmasını izlemek ve denetlemek, ortaya çıkan yeni hizmet modellerine göre güncelleyerek geliştirmek" hükmü doğrultusunda Anayasa Mahkemesi kararının gerekçelerinde atıfta bulunulan okul dışı eğitim seçeneklerinin çoğaltılması amacıyla getirilen düzenlemeler ile diğer düzenlemelere dair aşağıdaki açıklamaların yapılmasına ihtiyaç duyulmuştur:
A- Özel Öğretim Kurumlan İle İlgili Açıklamalar
1 -İlgi (a) Kanunun 'Tanımlar' başlıklı 2 nci maddesinde kurum; "Okul öncesi eğitim, ilköğretim, ortaöğretim, özel eğitim okulları ile çeşitli kursları, uzaktan öğretim yapan kuruluşları, motorlu taşıt sürücüleri kursları, hizmet içi eğitim merkezleri, öğrenci etüt eğitim merkezleri, özel eğitim ve rehabilitasyon merkezleri ile benzeri özel öğretim kurumlan" şeklinde tanımlanmıştır. İlgi (c) Kanun ve Anayasa Mahkemesinin kararı neticesinde bu kuramlar arasında dershanelere yer verilmemekte ve yine aynı maddede "dershane" tanımı da bulunmamaktadır. Bu nedenle, TBMM tarafından herhangi bir yasal düzenleme yapılmadığı sürece, ilgi (a) Kanunda tanımı bulunmayan bu yerlerin ilgi (a) Kanunda tanımlanmış özel öğretim kuramlarından birine dönüşmesi gerekmektedir. Dönüşüm işlemini gerçekleştirmeyen bu yerler, ilgi (a) Kanun ve ilgi (ç) Yönetmeliğe uygun olarak gerekli dönüşüm işlemini gerçekleştirinceye kadar eğitim öğretim faaliyeti ylirütemeyecek, ücret ilanı ile öğıenci/kursiyer kaydı yapamayacak ve valiliklerce kendilerine eğitim personeli ataması da yapılamayacaktır. Gerekli dönüşüm işlemini gerçekleştirmediği halde, ilgi (a) Kanuna aykırı olarak eğitim faaliyeti yürüten yerler hakkında ilgi (ğ) Genelge doğrultusunda işlem yapılacaktır. İlgi (ç) Yönetmeliğin Geçici 10 uncu maddesi doğrultusunda, mevcut binalarında özel Öğretim kursu açmak üzere 1/9/2015 tarihine kadar dönüşüm programına başvuracak kuramlar, 2018-2019 öğretim yılının sonuna kadar kuramlarını mevzuatta belirlenen standartlara uygun hale getireceklerine ilişkin noter onaylı taahhütname ile başvuracaklardır.
2- İlgi (a) Kanunda tanımlanan "çeşitli kurslar" ilgi (ç) Yönetmelikte kategorilere ayrılmıştır. Bu kategorilerden yalnızca özel öğretim kursları, adı geçen Yönetmelik (Ek-4)'te kendileri için belirlenen en fazla üç bilim grubuna ait programları uygulayabilecektir. Özel öğretim kursu açacaklar veya mevcut kurumunu bu kuruma dönüştürecek kurucular, Talim ve Terbiye Kurulu tarafından kabul edilmiş özel öğretim kursları çerçeve programı doğrultusunda hazırlayacakları bilim grubu programlarını onaylanmak üzere valilik aracılığıyla Genel Müdürlüğe göndereceklerdir. Her kurum, kendi hazırladığı programı Genel Müdürlükçe onaylandıktan sonra ve onaylanan bu program doğrultusunda eğitim öğretime başlayabilecektir.
3- K.urumların, belirledikleri bilim grubu/gruplarında 2015-2016 öğretim yılında eğitim vermek istemeleri halinde, hazırladıkları programlarını 2015 yılı sonuna kadar onaylatmaları gerekmektedir. Kurumun onaylanan programı, kurum binasında kursiyerlerin görebileceği bir yerde ve kurumun internet sitesinde devamlı bulundurulacaktır.
4- Kurumun eğitim vereceği bilim grubu programları ilgi (d) Yönergede belirlenen bilim dersliklerinde verilebilecektir.
5- Özel öğretim kurslarının yerleşim planı; lise ve dengi okul öğrencilerinin eğitim gördüğü bilim derslikleri ile mezun kursiyerlerin bilim derslikleri aynı katta yer almayacak şekilde belirlenecektir,
6- Bilim dersliklerinin kapısında eğitim verilen programın adı ve seviyesi sürekli asılı bulundurulacaktır.
7- Özcl öğretim kurslarında öğrenim gören kursiyerler; öğretim döneminin başında, ortasında ve sonunda, öğrenim gördükleri bilim grubu programına ait kazanmalarındaki ilerlemeyi belirlemeye yönelik sınava tabi tutulacaklardır. Bu sınavlar kurum tarafından, kurumun kendi binasında gerçekleştirilecek ve sadece kurumun ilgili programına kayıtlı kursiyerleri bu sınavlara katılabilecektir. Sınavlarda açık uçlu sorulara da yer verilecek ve sınav sonuçlarının analizi yapılarak, ilgili kursiyere bildirilecektir. Lise ve dengi okul mezunlarına yönelik ilgi (ç) Yönetmelik (Ek-4)5te yer alan bilim grubu programlarını uygulayan temel liselerde de sınavlar yukarıda açıklandığı şekilde yapılacaktır.
8- ÖzeI öğretim kursu kurucuları, kuramlarının adını belirlerken "özel öğretim kursu" ibaresine yer vereceklerdir. Kurum tabelaları da ilgili mevzuatına uygun olarak düzenlenecektir.
9- Okullarm adı belirlenirken kuram türleri (sosyal bilimler, fen, Anadolu, akademi, hazırlıkvb.) okul adı olarak kullanılmayacaktır.
10- Özcl öğretim kurslarında eğitim personeli olarak, Genel Müdürlükçe onaylanmış bilim grubu programlarında yalnızca ilgilialan öğretmeni veya uzman öğretici görevlendirilebilecektir.
11- Temel liseler istemeleri halinde ilgi (ç) Yönetmelik (Ek-4)'t e yer alan en fazla iiç bilim grubuna ait programlan lise ve dengi okııl mezunlarına yönelik olarak ve sadece hafta sonları uygulayabileceklerdir. Ancak, temel liselerin bu eğitimleri verebilmesi için kuramlarına ait yönetmeliklerinde gerekli düzenlemeleri yapmaları ve ilgi (ç) Yönetmelik hükümleri doğrultusunda program onayı almaları gerekmektedir.
12- Temel liselerde göıev alan öğretmen ve/veya uzman öğreticiler, ilgi (ç) Yönetmelikte belirtilen girebilecekleri haftalık ders saati sayısını aşmamak üzere yalnızca kendi kurulularında açılan bilim grubu programlarında da görevlendirilebilecektir.
13- Lise ve dengi okul mezunlarına yönelik ilgi (ç) Yönetmelik eki (Ek-4)'te yer alan bilim grubu programların} uygulayan temel liselerin bu programlarında sınıf mevcutları 16 kişiyi geçmeyecek şekilde düzenlenecektir. Bu kuramlarda hafta sonu lise ve dengi okul mezunlarına yönelik kontenjan; kuram açılış dosyasında bulunan maarif müfettişleri inceleme raporu doğrultusunda, okul derslikleri (derslikler, laboratuvarlar, bilişim teknolojileri dersliği) dikkate alınarak Bakanlıkça belirlenir. Bu kurumlarca bilim grubu programlarını uygulamak üzere yapılan başvurular, maarif müfettişlerince tekrar incelenmeksizin valiliklerce Bakanlığa gönderilecektir.
14- İlkokul ve ortaokul öğrencileri, ilgi (ç) Yönetmelik ve ilgi (i) yazıda belirtilen hususlar doğrultusunda öğrenci etüt eğitim merkezlerine devam edebileceklerdir. Bu öğrencilerin kuramlara kayıtlarında ve devamlarında 12 yaş şartı aranmayacaktır.
15- İlgi (ç) Yönetmelikte yapılan değişiklikle; kurum açma, program ilavesi ile valilikler ve Bakanlıkça yapılacak diğer işlemler için belirlenen süreler yeniden düzenlenmiş olup kumcuların başvuru işlemlerini yapaıkenbu süreleri dikkate almaları gerekmektedir.
16- Kurum açma izni ile işyeri açma ve çalışma ruhsatının veriliş usulü yeniden düzenlenmiştir. Bundan böyle okullar dışındaki özel Öğretim kuramlarının da işyeri açma ve çalışma ruhsatları Bakanlık tarafından düzenlenecektir. Buna göre, kurum açma başvurusu üzerine düzenlenen maarif müfettişi raporunda açılması teklif edilen kurama ait dosya valilik uygun görüşü ile birlikte Doküman Yönetim Sistemi (DYS) üzerinden Bakanlığa gönderilecektir. Bakanlıkça dosya üzerinden yapılan inceleme sonunda "işyeri açma ve çalışma ruhsatı" düzenlenmesinin uygun görüldüğünün bildirilmesi halinde valilikçe önce "kuram açma izni" düzenlenecektir. Düzenlenen kuram açma izninin bir örneği Bakanlığa ulaştıktan sonra ilgili kuruma Bakanlıkça "işyeri açma ve çalışma ruhsatı" düzenlenecektir.
17- Çeşitli kurslarda ve öğrenci etüt eğitim merkezlerinde öğrenim gören bütün öğrenci/kursiyerlerin bilgileri, bu kuramların ve eğitim personelinin haftalık çalışma planları MEBBİS'te oluşturulan ilgili modüllere kayıt edilecektir. E-okul modülünde kayıtlı öğrencilerden, özel öğretim kurslarına devam edenlerin e-yaygın modülünde bulunan kurs bilgileri, e-okul modülünde de görülebilecektir.
18- Zorunlu eğitim çağındaki örgün öğretim öğrencilerinin bu kuramlardaki eğitim saatleri, e-okul modülü ile de ilişkili olarak okul saatlerinin dışında 07.00-19.00 saatleri arasında belirlenecektir.
19- İlgi (ç) Yönetmelik değişikliğinin yayımı tarihinden önce çeşitli kurs programlarında (bağlama, keman, Arapça, İngilizce, vb.) öğrenimi devanı eden lise ve dengi okul öğrencileri, mevcut haftalık çalışma planına göre eğitimlerine devam edebileceklerdir.
20- İlgi (ç) Yönetmeliğin 18 inci maddesine eklenen beşinci fıkra ile soruşturma sonucu kurumu sürekli kapatılan kumcuya beş yıl geçmeden tekrar kurum açma veya bir kurumu devir alma ya da bir kuruma ortak olma izni verilmeyeceği hüküm altına alınmıştır. Bu dunımda olan kurucular için beş yıllık süre, kurulularının fiilen kapatıldığı tarihten itibaren başlayacaktır. Bu kurucularla ilgili bilgi MEBBİS'te ilgili modüle işlenecek ve yapılacak işlemlerde kontrol edilecektir.
B- Personel İle İlgili Açıklamalar
5580 sayılı Kanunun Özlük Hakları ve Sorumluluklar başlıklı 9/b maddesinde; "Kuramlarda görev yapan yönetici, Öğretmen, uzman öğretici ve usta öğreticiler, bu Kanun hükihn i er i saklı kalmak üzere; b) Yetki, sorumluluk, ödül ve cezalar ile bunların uygulanması bakımından; 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu...ile 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun, hükümlerine tabidir" şeklinde hükümler yer almaktadır.
Bu kapsamda, resmi ve özel okul, kurum yöneticilerinin 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 6-11 maddelerinde belirlenmiş olan; devlet memurlarının ödev ve sorumlulukları; sadakat, tarafsızlık ve devlete bağlılık, davranış ve işbirliği, amir durumunda olan devlet memurlarının görev ve sorumlulukları ile devlet memurlarının görev ve sorumluluklarını yerine getirmede gerekli dikkat ve özeni göstermeleri gerekmektedir.
657 sayılı DMK'mn88. maddesinde "Asıl görevlerinin yanında; d) Öğretmenlere; okul ve enstitü müdürlüğü, başyardımcıhğı ve yardımcılığı görevleri, ikinci görev olarak yaptırılabilir. " lıiikmü ile 652 sayılı Milli Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin 37 nci maddesinin sekizinci fıkrasında; "Okul ve Kurum Müdürleri, il Milli Eğitim Müdürünün teklifi üzerine, Müdiır Başyardımcısı ve Yardımcıları ise Okut veya Kurum Müdürünün inhası ve İl Milli Eğitim Müdürünün teklifi üzerine Vali tarafından dört yıllığına görevlendirilir. Bu görevlendirmelerin süre tamamlanmadan sonlandırılması, süresi dolanların yeniden görevlendirilmesi ile bu fıkranın uygulanmasına ilişkin diğer usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenir. Bu fıkra kapsamındaki görevlendirmeler özlük hakları, atama ve terfi yönünden kazanılmış hak doğurmaz. " hükümleri yer almaktadır.
Bu hükümler dikkate alınarak, 5442 sayılı İl İdaresi Kanunu'ıııın 8/c maddesi ile Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumlan Yöneticilerinin Görevlendirilin el erine İlişkin Yönetmelik kapsamında görevlendirilme yetkileri valiliklere verilen okul/kurıun yöneticilerinden, görevlerini yaparken yukarıda bahsedilen mevzuat ile kendilerine yüklenen ödev ve sorumlulukları yerine getirme noktasında yetersizlikleri belirlenen ve sıralı amirlerince 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu ile belirlenmiş Türk Milli Eğitiminin genel ve özel amaçlarına aykırı eylem içerisinde oldukları değerlendirilen yöneticilerin, 5442 sayılı Kanunun 8 iııci maddesinin (c) bendi gereği valiliklerde olan görevlendirme yetkisi kapsamında görevlendirme işlemleri geri alınır ve asli görevi olan öğretmenlik görevlerine döndürülür.
Bu Genelgenin yayımı tarihinden önce Bakanlığımızca yayımlanmış ilgide kayıtlı Genelgeler ve yazılar ile Bakanlığımızın diğer Genelgeler ve yazılarında yer alan hükümlerin bu Genelge hükümleri ile çelişmesi halinde bu Genelge hükümleri esas alınacaktır.
Bilgilerinizi ve gereğini rica ederim.
Nabi AVCİ Bakan